آشنایی با نمای آجری

یکی از نما های بسیار پر طرفدار در ایران ، نمای آجری است. استفاده از نما آجر در ساختمان از قدمت بالایی برخوردار است. آجر ، جزء مصالح ساختمانی پر کاربرد در معماری سنتی ایرانیان بوده است. امروزه نمای ساختمان آجری ، رنگ گذشته و سنتی به ساختمان ها می دهد. نمای آجری مدرن ، به دلیل داشتن ویژگی هایی مانند مقاومت در برابر گرما ، رطوبت ، استحکام بالا و داشتن قیمت مناسب یکی از نما های پرکاربرد در صنعت ساختمان سازی است. بنابراین استفاده از نما آجری ، نه تنها باعث زیبایی ظاهری نما می شود، بلکه به افزایش استحکام ساختمان کمک می کند.

    بررسی انواع آجرنما

    آجر ها با توجه به نحوه پخت و مواد اولیه تشکیل دهنده به انواع مختلف تقسیم می شود. انواع نمای آجری مدرن عبارتند از:


  1. آجر فشاری

    به آجر فشاری ، آجر توپرهم گفته می شود. این نوع آجر از خاک رس و آب ساخته می شود. به طور معمول آجر فشاری ، به صورت دستی تهیه می شود. آجر فشاری دارای مقاومت بالایی نسبت به سایر آجر ها دارد. یکی از معایب اصلی آجر فشاری داشتن وزن بالا است که وزن کلی ساختمان را افزایش می دهد. به همین دلیل امروز به جای استفاده در ساخت سقف طاق ضربی ، در قسمت های قالبندی فونداسیون و یا سفت کاری استفاده می شود.

  2. آجر سفالی

    این نوع آجر ها برخلاف آخر های فشاری بسیار سبک هستند. انواعی از آجر های سفالی با توجه به مواد اولیه و شکل ظاهرشان ، در نقاط مختلف ساختمان کاربرد دارند. آجر های سفالی از خاک رس تهیه می شوند. فرایند تولید آن به این صورت است که بعد از قالب گیری ، وارد کوره های آجر پذیری می شود. حرارت ایجاد شده در کوره ها باعث افزایش مقاومت آجر ها می شود. این نوع آجر در برابر حرارت ، مقاومت بسیار بالایی دارند و به همین دلیل در زمان آتش سوزی باعث گسترش آتش نمی شوند. از آجر سفالی در ساخت دیوار های باربر و نمای اجری داخلی و خارجی ساختمان استفاده می شود.

  3. آجر سیمانی

    امروزه آجر سیمانی ، یکی از پرکاربرترین مصالح ساختمانی است. این نوع آجر ها از شن ، ماسه و سیمان پرتلند تهیه می شوند. آجر های سیمانی به صورت توپر و تو خالی تولید می شوند و هر کدام کاربرد های مختلفی در ساختمان سازی دارد. برای مثال ، در داخل ساختمان برای تفکیک فضا از آجر های تو خالی و در قسمت های که باید دیوار بار تحمل کند از آجر های تو پراستفاده می شود. سطح این نوع آجر ها صاف است و در نتیجه برای به کار بردن در ساختمان نیاز به مصالح پوششی نیست.

  4. آجر نسوز

    آجر نسوز یکی از متریال های پر کاربرد در نمای آجری مدرن است. امروزه این آجرنما بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. یکی از دلایل محبوبیت آجرنما نسوز ، مقاومت بالای آن در برابر حرارت و آتش است. این نوع آجرنما از اتلاف انرژی ساختمان جلوگیری می کند. قیمت این آجرنما کمی بیشتراز بقیه آجر های ماشینی است. ولی استفاده از آن باعث ایمن سازی ساختمان می شود. این نوع آجرنما در برابر تغییرات فیزیکی و شیمیایی به سرعت تغییر پیدا نمی کند و ویژگی های خود را از دست نمی دهد. مقاومت در برابر نور خورشید ، رطوبت ، فرسایش و خراشیدگی از دیگر ویژگی های مثبت آجرنمای نسوز است.

  5. آجر قزاقی

    از قدیمی ترین نوع آجر ها ، آجر قزاقی است. برای نمای آجری در بیشتر مواقع از آجر قزاقی استفاده می شود. این نوع آجر ها به صورت دستی و کاملا سنتی تهیه می شود. آجر های قزاقی بیشتر از خاک رس تهیه شده است. بعد از مخلوط کردن خاک های آجر ، در قالب های چوبی شکل داده می شود و بعد از خشک شدن درون کوره ها قرار می گیرند. رنگ این آجر را میزان حرارت داده شده تعیین می دهند. آجر های قزاقی شوره نمی دهد و عایق بسیار مناسبی در برابر حرارت و سرما هستند.

چه رنگ هایی برای آجرنما استفاده می شود؟

آجر نما های مورد استفاده در نمای آجری مدرن از طیف رنگی بالایی برخوردار هستند. از آجرنما ها ، نه تنها در نماهای ساختمان آجری بلکه در دکوراسیون داخلی هم استفاده می شود. بیشترین رنگ های این محصول در طیف قهوه ای قرار دارند. از دیگر رنگ های نما آجری مدرن می توان به رنگ های زیر اشاره کرد.

  • رنگ قهوه ای روشن
  • رنگ قهوه ای تیره
  • رنگ قهوه ای با بافت های ریز و درشت
  • رنگ نارنجی مایل به قهوه ای
  • زرد مایل به نارنجی
  • نارنجی تیره
  • نارنجی روشن
  • زرد روشن
  • زرد تیره
  • رنگ نارنجی با بافت های ریز و درشت
  • خاکستری
  • سفید
  • طوسی

ابعاد استاندارد آجر چیست؟

آجر ها جزء واحد های کوچک مصالح ساختمانی هستند. آجر ها به شکل بلوک های مستطیلی به اندازه عرض ۴ اینچ و طول ۸ اینچ تولید می شوند. آجرها با توجه به کاربرد هایشان ضخامت های مختلفی دارند.

قیمت نمای آجری نسبت به سایر انواع نما چطور است؟

قیمت نمای آجری ، نسبت به بقیه مصالح مناسب در نمای ساختمان بسیار مناسب است. قیمت آجرنما ها به عوامل بسیاری از جمله موارد زیر بستگی دارد.

  • آجر مورد استفاده در نما کاری
  • نوع بسته بندی آجر ها ( بسته بندی پلاستیک نسبت به بسته بندی کارتن قیمت مناسبتری دارد )
  • نحوه آماده سازی خاک
  • مدت زمان لازم برای پخت و مقدار گاز مصرفی
  • رنگ آجر
  • ابعاد آجر
  • روش اجرا

مزیت ها و معایب نمای آجری چیست؟

نما آجری مانند دیگر نما ها دارای مزایا و معایب مختلفی است. آجرنما ها علاوه بر اینکه با هنر و معماری ایرانی تطبیق دارند دارای مزایای دیگری مانند:

  • مواد اولیه آجر ها قابل دسترس است و در نتیجه به راحتی تولید می شود.
  • داشتن قیمت مناسب از دیگر مزایای نمای ساختمان آجری است.
  • برای اجرای آجر نما نیازی به مهارت و تجهیزات خاصی نیست و به راحتی قابل اجرا است.
  • نما های آجری در برابر نور خورشید تغییر رنگ نمی دهند.
  • در برابر آتش سوزی ، مقاومت بالایی دارند.
  • از استحکام بالایی برخوردار هستند.
  • تقریبا در همه اقلیم های آب و هوایی قابل اجرا است.
  • آجرنما ها به راحتی تخریب می شوند.
  • آجر به راحتی از نما جدا نمی شود.

 

نما های آجری در کنار داشتن مزایای ذکر شده، دارای معایبی نیز هستند که در زیر به آن ها اشاره می شود.

  • به دلیل بارش باران و تابش نور خورشید ، روی نمای ساختمان آجری لکه و شوره ایجاد می شود.
  • ایجاد حفره بر روی نما های آجری با گذشت زمان یکی دیگر از معایب نمای آجری است. جمع شدن آلودگی در داخل حفره ها ، باعث خوردگی و تیره شدن نما می شود.
  • امکان نصب تابلو بر روی نما آجری وجود ندارد. زیرا نمای ساختمان آجری بسیار سخت و مقاوم هستند.
  • آجر ها رطوبت را به خود جذب می کنند و درنتیجه کپک بر روی نما ها ایجاد می شود. برای جلوگیری از این مشکل بهتر است بر روی آجر ها از رنگ استفاده شود.

نکاتی کلیدی درباره طراحی داخلی بیمارستان پس از کرونا

  • تخصیص فضا به بخش ویزیت آنلاین
  • بازطراحی سیستم های تهویه هوا
  • استفاده از هوای تازه
  • استفاده از مواد آنتی باکتریال
  • طراحی انعطاف پذیر


تخصیص فضا به بخش ویزیت آنلاین

با رشد تعداد مبتلایان به ویروس کوید ۱۹ در هندوستان ، بیمارستان محلی آن به فکر راه چاره ای برای کاهش مراجعه حضوری به بیمارستان ها در دوره پاندمی افتادند و یکی از راهکار های مبتکرانه آنان ، ارائه خدمات آنلاین به بیماران و ویزیت آنلاین از بیماران بود. این امر علاوه بر کمک به تسهیل در سرعت مراجعه و رفع و رجوع امور مربوط به مراجعین بیشتر در طی روز ، باعث می شود جلوگیری از سرایت بیماری به افراد دیگر به طرز چشمگیری کاهش بیابد.

بنابراین در دیزاین مدرن ، می توان فضا های مرتبط با مراجعه حضوری بیماران را به کارکرد های دیگری اختصاص داد و با اختصاص فضایی محدود ، شرایط حضور پزشکان را مهیا کرد و صرفه جویی در فضا را رقم زد.

نکته حائز اهمیت دیگر در این مقوله آنست که استفاده از امکانات آنلاین برای معاینه بیماران می تواند کمک شایانی به بحث توریست سلامت کند که کمک شایانی به کشور های در حال توسعه و نیز بیماران برای بهبود مسائل اقتصادی آنان و دسترسی ارزان تر به کیفیت سلامت بالا می کند.

باز طراحی سیستم های تهویه هوا

در حال حاضر سیستم های تهویه هوای بیمارستانی بنا بر عادت مالوف و سنتی معماران کارکرد کلاسیک تهویه هوا را دارا هستند و به طور طبیعی هوای تهویه شده در کل ساختمان یک بیمارستان دیگر سازه های بزرگ مانند مراکز خرید و فروشگاه ها در حال چرخش در کل محیط هاست؛ چالش این طراحی کانال ها و استفاده از وسائل تهویه مانند کولر ها ، اسپلیت ها و سایر دستگاه ها ، جلوگیری از چرخش هوا در کل محیط در عین کنترل هزینه های ساخت است.

در حال حاضر تهویه هوا ، خود دلیلی بر شیوع بیشتر ویروس در فضا و محیط بیمارستانی است. بنابراین هوای بخش مربوط به بستری بیماران کرونایی ، می تواند در فضای اتاق های استراحت پرستاران باشد که این مطلب علاوه بر اهمیت رعایت و مراقبت بیشتر در محیط بیمارستان برای همه به ویژه پرستاران و پزشکان است، که بیانگر چالش جدی معماران برای طراحی مسیر های متفاوت و بهینه برای کنترل هوای در جریان در ساختمان است به ویژه در مناطقی که به علت سردسیری یا گرم سیری ، امکان باز بودن پنجره ها و تهویه طبیعی از این طریق در تمامی ساعات روز وجود ندارد و به ناچار باید به سیستم های تهویه ساختمان اکتفا کرد.

بدین منظور برخی از معماران برای راهکار های کوتاه مدت پیشنهاد می کنند که لابی بیمارستان ها و بخش پذیرش را از چرخه تهویه خارج کرد و نیمه باز باشند تا احتمال ابتلای مراجعین جدید به بیماری های مسری کاهش یابد. نکته دیگر فیلتر کردن هوای خروجی از ساختمان است چراکه در شرایط فعلی هوای خروجی از یک بیمارستان آلوده و خطرزا برای سازه های مجاور است اما در حال حاضر بدون مراقبت و یا فیلتر شدن به بیرون از ساختمان هدایت می شود. اما در بلندمدت معماران ناچار به اندیشیدن به تمهیدات جدی تری برای مقابله با بیماری هایی مانند ویروس کرونا هستند.


استفاده از هوای تازه

در ادامه بحث تصفیه و تهویه هوای مناسب نکته ای که معماران باید بدان توجه کنند ضرورت استفاده از هوای تازه است. تا به امروز شاید استفاده از پنجره های بزرگتر ، تهویه مناسب و امکان ورود هوای آزاد به اتاق ها و سالن های پرستاری پوشیده بود اما امروزه با شیوع کرونا می دانیم برای مراقبت بهتر از بیماران ، همراهان و کادر درمان ، ملزم به کمک گرفتن از هوای تازه هستیم. حال چالش پیش رو در کشور هایی با آب و هوای سردتر و یا گرم تر است، در ایران نیز علاوه بر این موارد هوای تازه و آزاد اما آلوده کلان شهر ها چالشی دیگر است که همه این موارد ضرورت دقت و توجه و توسل به راهکار های تازه و متناسب به محیط را برای معماران گوشزد می شود.


استفاده از مواد آنتی باکتریال

با توجه به خطرزا بودن محیط های درمانی و بهداشتی باید به متریال استفاده شده در این محیط ها توجه دوچندانی داشت. در نقاط و سطوح تماس افراد با اشیاء مانند آسانسورها ، دستیگره ها ، نرده ها و میله ها ضرورت استفاده از مواد آنتی باکتریال به شدت احساس می شود. برخی کارخانه ها حتی اقدام به تولید کف پوش ها ، رنگ ها و مبلمان آنتی باکتریال کرده اند که کاربرد اصلی این مواد می تواند در بیمارستان ها ، درمانگاه ها و محیط های درمانی باشد.

یکی از نکات مهمی که در طراحی داخلی بیمارستان پس از کرونا می توان به آن اشاره داشت ، استفاده از وسائل ساخته شده از مس است! مخصوصا اگر وسیله برای لمس مستقیم ساخته شده است ( مانند دستیگره در ها ). مس مدت هاست که به عنوان عنصری با خواص آنتی باکتریال شناخته شده است و در سطوح و نقاط تماس از آن استفاده می شود؛ اگر چه استفاده از مس می تواند باعث افزایش هزینه ها شود اما اگر این هزینه به قیمت جلوگیری از شیوع بیماری های شایع باشد، قطعا ارزشش را دارد.

در کنار مواد آنتی باکتریال استفاده از وسائل هوشمند و الکترونیک مانند در های اتوماتیک و یا شیر های آب خودکار ، می تواند سهم بسزایی در کنترل هزینه ها و نیز کنترل بیماری ها داشته باشد؛ آینده مجسم بیمارستان ها در ذهن معماران قطع به یقین مملو از وسائل این چنینی است.

طراحی انعطاف پذیر

کرونا به ما نشان داد که تا چه حد در شرایط بحرانی نیازمند طراحی انعطاف پذیر هستیم؛ جایی که تخت های عادی بیمارستان ها در کمترین زمان باید شرایطی مانند بخش مراقبت های ویژه به خود بگیرند، اتاق ها و راهرو ها کارکرد بخش بستری را دارا شوند و پزشکان در سراسر محیط با بیماران سر و کار داشته باشند. زین پس در طراحی بیمارستان ها معماران باید به این نکته توجه کنند که امکان دارد چند سال بعد ، در شرایطی مشابه شرایط کنونی که درگیر کرونا هستیم، قرار گیریم. در این صورت در بیمارستان های ساخته شده، از بخش های مختلف بیمارستان استفاده ای جز کارکرد پیش بینی شده صورت می گیرد.

این مهم چالشی در طراحی ایجاد می کند که باعث می شود معماران نیازمند پیش بینی سناریوهای متفاوت برای هر فضایی که طراحی می کنند باشند. بنابراین زین پس شاهد راهرو های عریض تر خواهیم بود. برای اینکه در شرایطی مشابه شرایط کنونی بتوانند تخت های بیشتری را در دل خود جا دهند و فضای عبور و مرور کافی داشته باشند؛ پارکینگ ها شرایط تهویه بهینه تری خواهند داشت. چراکه در صورت بروز شرایط اضطراری به جای خودرو ها ، امکان دارد بیماران را در دل خود جای دهند و نیز طراحی بخش مراقبت های اورژانسی نیز دستخوش تغییر خواهد شد؛ چراکه امکان شیوع در جنس معماری فعلی بخش اورژانس بیمارستان های کنونی بالاست.


منبع: شرکت تهران دیزاین سنتر

معرفی سبک معماری اصفهان

تاریخچه سبک معماری اصفهان

این سبک  از اواسط قرن نهم ، پس از انتقال پایتخت به شهر اصفهان ، به روی کار آمد. شاه عباس صفوی برای اینکه مرکز جدیدی برای قدرت خود ایجاد کند تصمیم گرفت پایتخت ایران را از قزوین به اصفهان منتقل کند. برای متمرکز کردن قدرت سیاسی و نظامی ، او لازم دانست تا شهر اصفهان را بازسازی کند و به نوعی چهره رسمی تر و پایتخت تری به آن ببخشد. بعنوان یک مرکز قدرت ، شهر اصفهان در آن دوره هنوز شهرسازی نشده بود بنابراین شاه عباس به سادگی می توانست آن را به آن پایتختی که در ذهن داشت تبدیل کند. جایی که بتواند سه قدرت اصلی حکومت خود را یک جا جمع کند که این اتفاق در میدان نقش جهان افتاد:

  • قدرت مذهبی که در مسجد شاه و مسجد شیخ لطف الله به تصویر کشیده شد.
  • قدرت بازرگانی که بازار بزرگ اصفهان نشانگر آن است.
  • و قدرت پادشاهی که می توان آن را در کاخ عالی قاپو که در کنار دو قدرت دیگر در میدان نقش جهان اصفهان قرار گرفته دید.

سبک معماری که به معماری اصفهان مشهور شد پس از دوره صفوی یعنی در دوره زندیه ، افشار و اوایل قاجار نیز همچنان باقی ماند. اما با روی کار آمدن سلسله قاجاریه در قرن دوازدهم و دنبال کردن معماری مدرن تر که اغلب به تقلید از معماری غرب بوجود آمده بود، کم کم معماری اصفهان یا معماری صفوی از دور خارج شد. هرچند امروزه همچنان در اغلب مواقع معماری ایرانی را با این سازه ها و سبک می شناسند.

معماری اصفهان با ساخت کاخ ها و سپس مساجد آغاز شد. کاخ ها برای اقامت شاهان و مساجد برای گردهم آمدن مردمان عادی. پس از آن این سبک معماری به یک مجموعه شهری که شامل مسجد ، مدرسه ، کاروانسرا ، حمام و بازار می شد تبدیل شد. به نوعی مرکزیت شهر با این کار مشخص می شد. این الگو را می توان در بسیاری از شهرها از جمله اصفهان و یزد مشاهده کرد. اگرچه در برخی از این شهرها برخی از ابنیه دیگر وجود ندارند اما می توان در کنار بازار بزرگ شهرها مسجد ، مدرسه و حمام نیز دید.

ویژگی های سبک معماری اصفهانی

  • استفاده از قوس ، گنبد و طاق
  • استفاده از خطوط شکسته
  • کاشی کاری های رنگارنگ
  • پلان های مستطیلی و ساده
  • تزیینات گچبری و آرایه های آجری
  • نقاشی های دیواری
  • گنبد های دوپوسته
  • نورپردازی با رعایت سنت درون گرایی در بناهای ایرانی

۵ نمونه سبک معماری اصفهانی

همانطور که از نامش پیداست مشخص است که اغلب ساختار های مشهور معماری اصفهان را می توان در شهر اصفهان یافت. با این حال معماری معروف به معماری اصفهان یا صفوی در سایر شهرها نیز یافت می شود. در اینجا به معرفی ۵ نمونه مشهورترین این بنا ها می پردازیم.

مسجد شیخ لطف الله

مسجد شیخ لطف الله یکی از مشهورترین مساجد ایران است که به سبک معماری اصفهان ساخته شده است. این مسجد در بخش شرق میدان نقش جهان قرار گرفته و از ویژگی های مهم آن می توان به گنبد آن که در ارتفاع ۱۲ متری قرار گرفته اشاره کرد. از دیگر ویژگی های معماری سبک اصفهان که در این سازه به چشم می خورد کاشی کاری ها و طرح های اسلیمی آبی رنگی است که شکوه و جلال خاصی به این بنا بخشیده است. مسجد شیخ لطف الله در اصل برای استفاده خصوصی شاه ساخته شده بود ، به همین دلیل است که نسبت به مسجد امام کوچک تر است و هیچ مناره ای ندارد.


کاخ عالی قاپو

کاخ عالی قاپو در ضلع غربی میدان نقش جهان و روبروی مسجد شیخ لطف الله ساخته شده است. این کاخ شش طبقه دارد و ارتفاع آن ۴۸ متر است. هر طبقه با ویژگی خاصی ساخته شده که در آن ها می توان سبک معماری اصفهانی را نیز دید. از جمله دیوار نگاره های رضا عباسی که شامل تصاویری از حیوانات، نقوش پرندگان و گل ها می شود. این نوع تزیینات و ریزه کاری ها با روی کار آمدن معماری اصفهانی رونق گرفت و در بسیاری از ساختارهای این دوره و حتی دوره های بعد نیز به چشم می خورد.


مسجد و مدرسه آقابزرگ کاشان

همانطور که به آن اشاره شد سبک معماری اصفهان فقط در این شهر دیده نمی شود. نمونه آن در شهر کاشان در مسجد و مدرسه آقابزرگ به چشم می خورد. مسجد و مدرسه آقابزرگ یک مجموعه شامل دو بنا است که در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و این مجموعه را به سه بخش مسجد ، مدرسه و شبستان تقسیم کرده اند. از مشخصه های این مجموعه گنبد بزرگ آن است. برخلاف سایر بناهای گنبددار که گنبد آن ها به روی دیوار ساخته شده است، گنبد این بنا به روی مجموعه ای از ستون ها واقع شده است و از سه سمت دیوار ندارد. نقوش و طراحی های دیواری و گنبد دوپوسته این بنا از ویژگی های معماری اصفهانی در این ساختار هستند.


مجموعه وکیل شیراز

شیراز نیز یکی از شهرهایی است که در آن می توان بناهایی که ساختار اصفهانی یا معماری صفوی دارند را دید. یکی از مهم ترین ها در این شهر مجموعه وکیل شیراز است که شامل بازار ، حمام و مسجد می شود. بازار این مجموعه نیز به سبک سایر بازار هایی که در معماری اصفهان دیده می شود ساخته شده است. دالان های تو در تو و حجره های متعدد . همچنین قرار گرفتن حمام و مسجد در کنار این بازار بزرگ نیز یکی دیگر از ویژگی هاییست که از سبک معماری اصفهان الهام گرفته شده است.


بازار بزرگ اصفهان

بازار بزرگ اصفهان یکی از قدیمی ترین بازار های خاورمیانه است که می توان آن را از اولین بنا های ساخته شده به سبک معماری اصفهان دانست. چرا که در شکل گیری شهر اصفهان در دوره صفوی نقش مهمی داشته است. بازار بزرگ جایی بود که در گذشته بازرگانان در آن تردد می کردند و به داد و ستد می پرداختند. با رونق این کسب و کار بازار نیز وسعت بیشتری پیدا کرد و به بازار قیصریه مشهور شد. در دوره صفویه این بازار یکی از مجلل ترین مراکز خرید ایران به شمار می رفت که دیوار ها و سقف آن با جلال و شکوه خاصی تزیین شده بودند. نقاشی ها و گچبری ها از جمله مهم ترین ویژگی های معماری سبک اصفهانی به شمار می رفتند که به خوبی در این بازار بزرگ دیده می شود.


آشنایی با ویژگی های معماری خانه های یزد

تاریخچه سبک معماری یزد

استان یزد بخش مهمی از هویت و فرهنگ اصیل ایران باستان است که بعد از شهر ونیز ایتالیا، دومین شهر تاریخی جهان به شمار می رود. یکی از درخشان ترین ویژگی های  این شهر خانه ها و بناهایی است که با گذشت زمان های طولانی هنوز پا بر جای مانده اند. برخی از محققان بناهای تاریخی موجود در این شهر را به دوران اسکندر مقدونی نسبت داده اند. اما آثار به دست آمده از بناهای قدیمی شهر یزد خبر از تمدنی چندین هزار ساله می دهد.


ویژگی معماری خانه های یزد

مهم ترین ویژگی معماری یزد حفظ حریم داخل ساختمان است. معماران و سازندگان بناها در استان یزد فضاهای اطراف خانه را به طوری طراحی می کردند که داخل ساختمان بدون اجازه صاحب خانه از بیرون قابل رویت نباشد. از دیگر خصوصیات خانه های یزدی مساحت بسیار زیاد آن است که به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم می شده اند.

از دیگر ویژگی معماری بناها در یزد می توان به محل استقرار آن ها اشاره کرد، خانه ها در یزد بر اساس نور خورشید و جهت قبله ساخته می شدند. در اغلب خانه های سنتی یزد، محور اصلی بنا برای برخورداری از نور مناسب خورشید محور شمالی جنوبی می باشد. این جهت گیری از نظر اقلیمی باعث می شود تا داخل ساختمان در زمستان از گرمای مطبوع و در تابستان از سایه و خنکی مناسب برخوردار باشد.


    اجزا سبک معماری یزد

    اجزای اصلی خانه های سنتی در یزد کاملا شبیه به یکدیگر است، هر چند ممکن است تفاوت هایی در جزئیات وجود داشته باشد. اما در حالت کلی اصول معماری به کار رفته در خانه های یزدی به شرح زیر است:

  1. بام های طاق و گنبدیمهم ترین ویژگی معماری یزد، بام های طاق و گنبدی شکل است. طاق ها و سقف های یزدی یکی از شاهکارهای معماری ایرانی هستند که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کنند. قدمت این سقف ها به دوران ساسانیان برمی گردد و ساخت این سقف ها تا دوره اسلامی نیز ادامه داشته است.سقف هایی که در معماری خانه های یزد به چشم می خورد تا حد زیادی نشان دهنده وضعیت مالی صاحب خانه است، سقف هایی با پرداخت بیشتر و نقش و نگار های زیبا نشان از تمکن مالی ساکنان خانه دارد.
  2. بادگیرهایکی از عناصر جدایی ناپذیر در خانه های سنتی یزد بادگیر است. بادگیرها جهت تهویه و تعدیل هوا رو به بادهای مطلوب ساخته می شدند. نکته قابل توجه در بادگیرهای طراحی شده در سبک معماری یزد این است که بادگیرها در اشکال متفاوت ساخته می شدند و شما هیچ دو نوع بادگیری پیدا نمی کنید که دقیقا مشابه یکدیگر باشند.
  3. حیاطحیاط در سبک معماری یزد جایگاه ویژه ای دارد و به عنوان اصلی ترین ویژگی خانه های یزدی به شمار می رود. حیاط ها در قسمت آفتاب گیر ساختمان قرار می گیرند و برای خانواده های یزدی فضای مناسبی برای استراحت کردن، خوابیدن و حتی برگزاری مراسم عروسی و مذهبی به شمار می روند. حیاط در معماری یزدی دارای سه نوع بیرونی، مرکزی و نارنجستان می باشد.
  4. تالاراغلب خانه های یزدی دارای تالار هستند. تالار در واقع یک فضای تزئینی برای پذیرایی از مهمان و گذراندن ساعات عصر و شب های طولانی تابستان است.
  5. حوض خانهیکی از اجزا اصلی در سبک معماری یزد حوض خانه و سرداب است. حوض خانه فضایی نیمه باز شبیه به این ایوان است که دارای یک حوض می باشد.
  6. پایابپایاب محل دسترسی به آب قنات در حیاط خانه های یزد است که در معماری خانه های امروزی دیگر به چشم نمی خورد. الگوی ساخت پایاب معمولا هشتی است. یکی از مهم ترین ویژگی های پایاب هوای بسیار خنک آن در فصل تابستان است. به همین دلیل پایاب در گذشته به عنوان یخچال برای نگهداری مواد غذایی مورد استفاده قرار می گرفت.
  7. بهار خواببهارخواب فضای بدون سقف است که در معماری خانه های یزد و اغلب شهرهای کویری دیده می شود. بهارخواب در طبقات بالاتر ساخته می شود و بیشتر به عنوان محل خواب در فصول گرم تابستان مورد استفاده قرار می گیرد. تزئینات به کار رفته در بهار خواب از جنس تزئیناتی است که در نمای رو به حیاط به کار می رود.

مصالح پر کاربرد در معماری خانه های یزد

غالب مصالح به کار رفته در خانه های یزد بومی و سنتی است. عمدتا دیوارها از خشت و گل ساخته شده اند. مهم ترین ویژگی دیوارهای ساخته شده از خشت و گل این است که گرمای بیرون را در طول روز در خود ذخیره می کنند و شب هنگام که هوا سردتر می شود با از دست دادن حرارت باعث تعدیل دمای داخل خانه می شوند.

از طرف دیگر مصالح به کار رفته در نماها و سطوح کاهگل، گچ و سیمگل است. سقف و بام خانه های یزدی نیز از خشت خام و گل ساخته می شوند. البته در کنار خشت و گل که اصلی ترین مصالح مورد استفاده در بناهای یزد است، آجر نیز برای تزئین در کنار تزئینات خشتی مورد استفاده قرار گرفته است.

استفاده از آجرهای نقش دار در بناها از دوره ایلخانی آغاز شد و در دوره قاجار رواج پیدا کرد. از طرف دیگر با توجه به این که زرتشتیان آجر را ترکیبی از چهار عنصر مقدس می دانستند از آن در ساخت خانه هایشان نسبت به دیگران بیشتر استفاده می کردند.


جمع بندی

در این مطلب به معرفی ویژگی معماری خانه های یزد پرداختیم. بناها و آثاری که از گذشته در یزد باقی مانده اند بسیار ارزشمند هستند. نکته قابل توجه در معماری این شهر به وجود آوردن محیطی مناسب برای گذراندن روزهای گرم تابستان است. از طرف دیگر ساختمان ها به گونه ای طراحی می شدند که از نور متناسب در فصول مختلف سال برخوردار باشند.


منبع: شرکت تهران دیزاین سنتر

درباره ی هویت دکوراسیون داخلی

در این مقاله ما به اینکه هویت دکوراسون داخلی چیست پاسخ خواهیم داد. زیرا پاسخ به این سوال بسیاری از مشکلات مربوط به طراحی را که بین شرکت های طراحی داخلی و مشتریان وجود دارد برطرف خواهد کرد. با ما همراه باشید.


طراحی داخلی چیست ؟

هماهنگ سازی اشیا ، وسایل و مبلمان برای زیبا سازی محیط با توجه به رنگ ها و نیاز ها اشخاص؛ در لغت نامه وبستر ، طراحی داخلی چنین تعریف شده است: « هنر یا عمل برنامه ریزی و نظارت بر طراحی و اجرای معماری داخلی و مبلمان ».

علم یا هنر ؟

وقتی عبارت طراحی داخلی و دکوراسیون به گوش شما می رسد چه چیزی به ذهن شما می آید؟ علم و صنعت یا هنر؟ و یا فلسفه؟ شاید هم ریاضیات؟

این پارادوکس درباره ی هویت دکوراسیون داخلی مسئله قدیمی و ریشه داری در این حرفه محسوب می شود. بعضی افراد طراحی را یک هنر با روحی فلسفی می دانند که تنها رضایت و تایید سلیقه در آن اهمیت دارد و بعضی دیگر آن را یک فرآیند صنعتی با محوریت هندسه می دانند که با رعایت اصول آن ، هدف نهایی از طراحی حاصل می شود.


نکات مهم در طراحی دکوراسیون داخلی

در طراحی محیط و محل زندگی و کار عوامل زیادی تاثیر دارند؛ از جمله سلیقه مشتری و ابعاد و کاربری محیط که هر یک از این موارد باید هم از نظر هنری و هم از نظر اصول و قواعد طراحی دکوراسوین مطلوب باشد.

در ادامه به بررسی جنبه های هنری و علمی طراحی دکوراسیون داخلی می پردازیم:


نظر و سلیقه مشتری

هنر؛ اغلب مشتری ها طراحی دکوراسیون یک محیط را می پسندند و بر این اساس تصمیم می گیرند که برای محل زندگی و یا محیط کار خودشان هم همان ایده را پیاده کنند. این کار به عنوان یک پیش زمینه از سلیقه مشتری در طراحی دکوراسیون ، کمک زیادی به طراحان می کند.

این کمک ها شامل شناخت وسایل ، رنگ و چیدمان ( کلاسیک یا مدرن ) مورد علاقه مشتری است.

برای بهتر انجام شدن این فرآیند ، یعنی شناخت سلیقه کارفرما ، بهتر است مشتری با طراحان و شرکت های طراحی دکوراسیون داخلی چند جلسه گفتگو و مشورت کنند.

علم؛ در مواردی علم، خود را در هویت دکوراسیون داخلی نشان می دهد.  مثلا مواردی مثل رنگ انتخابی برای محیط مورد نظر باید با علم روانشناسی بررسی شود. زیرا هر رنگ انرژی خاصی برای افراد به همراه دارد. به عنوان نمونه رنگ قرمز شادی آور است و برای اتاق خواب که محیطی برای کسب آرامش است، پیشنهاد نمی شود. یا مثلا رنگ های تیره برای محیط های کوچک مناسب نیستند و اگر این موارد تنها با علاقه و سلیقه کارفرما انجام شود ، به هدف نهایی طراحی یعنی کارایی و تناسب ، آرامش و زیبایی محیط نمی رسیم.


کارایی و کاربرد مکان مورد نظر

واضح است که طراحی دکوراسیون یک خانه با یک مهد کودک و یا یک سالن ماساژ کاملا متفاوت است و هر کدام ویژگی های خاص خودش را دارد.

هنر؛ از لحاظ هنری باید یک محیط با روحیه افرادی که در آن محل حضور دارند یا به آنجا مراجعه می کنند هماهنگی داشته باشد. به عنوان مثال نور کم در یک سالن ماساژ می تواند به کسب آرامش افراد کمک کند، ولی در یک مهد کودک نور بالا اهمیت بیشتری دارد.

علم؛ یک محیط با توجه به کارایی آن نیاز دارد که بخش های گوناگونی داشته باشد. به عنوان مثال اگر محیط خانه به ۴ بخش اصلی پذیرایی ، آشپزخانه ، اتاق خواب و سرویس های بهداشتی تقسیم شود، کافی است. اما یک اداره بخش های دیگری هم نیاز دارد که این موضوع با بررسی علمی و دقیق نیاز های آن محیط انجام می شود و محیط مورد نظر با توجه به نیاز ها تقسیم بندی می شود.


ابعاد و اندازه محیط

یکی از مهم ترین نکات در طراحی دکوراسیون ، ابعاد آن محیط است؛ زیرا گاهی یک طرح برای محیطی کوچک و یا بزرگ مناسب است؛ در نتیجه به کارگیری غلط آن ، دکوراسیون را یا به شدت شلوغ می کند و یا خیلی خلوت و بی روح.

هنر؛ اهمیت بخش هنری طراحی دکوراسیون در این بخش ، این است که طراح تمام نکات در رابطه با نسبت های انواع سبک های چیدمان را بشناسد و از آن ها به شکلی صحیح استفاده کند. به عنوان مثال برای محیط های کوچک ، دکوراسیون مدرن زیبایی بیشتری نسبت به سبک کلاسیک دارد و بالعکس ، در محیط های بزرگ دکوراسیون کلاسیک می تواند بسیار جذاب باشد.

علم؛ بیشترین نقش علم در طراحی مربوط به تناسب ابعاد و اندازه ها است. زیرا اگر در محیط طراحی شده رعایت نسبت ها و اصول و قواعد طراحی صورت نگیرد، محیط یا به شدت شلوغ و یا بیش از حد خلوت می شود. این دو می تواند بی نظمی و از بین رفتن فضاهای باز مورد نیاز برای تردد را به دنبال داشته باشد و یا در حالت دوم فضا های پرت زیادی ایجاد کند. به هر صورت با بررسی دقیق و علمی ابعاد محیط می توان بیشترین استفاده را از محیط داشت.



منبع:شرکت تهران دیزاین سنتر